Yelbeği Mahallesi Hakkında

Yelbeği, Konya'nın Bozkır ilçesine bağlı bir mahalledir.

Yelbeği; idari bölüm olarak daha önceleri köy iken, 2012 yılındaki yasa değişikliğinden sonra mahalle olmuştur.

Yelbeği adı eskiden beri kullanılmakta olan bir isim olup, değişikliğe uğramamıştır. Yelbeği: Rüzgâr manasındaki yel kelimesi ile zengin, ileri gelen, efendi veya boy, aşiret gibi insan topluluklarını yöneten kimse manasında bir kelimedir. Yelbeği köyü, muhtemelen Bozulus Türkmen teşekkülü içerisinde Karaman Beyliği’ne katılan İlbeğli Oymağı tarafından kurulmuştur. Oğuz Türkleri; Bey, bay, Gazi, Fakih gibi unvan bildiren adları yerleştikleri yerlere ad olarak vermişlerdir. Bozkır İlçesi’ne bağlı Yelbey (Yelbeği) Köyü bunlardan birisidir. Belviran’a bağlı (=Belören) (Belviran veya Belören kelimelerinden Sarıoğlan Kasabası anlaşılmalıdır. Ancak Yelbeği Köyü’nün şu anda resmî olarak bağlı bulunduğu nahiye merkezi Bozkır’dır.) Yelbeği Köyü’nün adı, başına ünsüz gelmiş İlbeği’nin (el’in veya ülkenin beyi) bir başka şeklidir. Yelbeği Güzellemesi: “Köyü kendisi kurmuş adı: İlbeği Beğ torunları mekânıdır Yelbeği.”

Tarihi

Köy tahminen 1700 yıllarında çevrede konar göçer birkaç ailenin şu anda köyün bulunduğu yere toplanmalarıyla kurulmuştur. Diğer komşu köylere göre yerleşim yenidir.

Coğrafi Konumu ve İklimi

Yaklaşık 1,500 hektar araziye sahip olmakla birlikte bu arazilerin %40'ı orman %35'i dağ %25'i tarla, bağ ve bahçedir. Orman arazisinde meşe, ardıç ve yaban armudu (dağ armıdı) yetişir. Bu konuda ünlü seyyah evliya çelebi Bozkır ve yöresi için "armudu çok,üzümü yok" veciz sözünü söylemiştir. Evliya Çelebi'den sonraki dönemlerde göçebe gelen Türk Boylarının konup göçtükleri yerlerden (muhtemelen Hadim, Aladağ) görüp getirdikleri bağ çubuklarını aşı ve daldırma usulüyle çoğaltarak köy ekenomisine yön vermişlerdir. Köyün tek geliri üzüm ve bağlı ürünleridir.

Ulaşım Bilgileri

Konya-Hadim-Ermenek yolundan veya Bozkır-Hisarlık yolundan ara bağlantısı olan bir köydür. Ulaşım Konya eski otagardan günlük, Bozkırdan cumadan cumaya veya özel araçlarla sağlanmaktadır.

Eğitim

Öğrenciler ilköğretim okulunu taşımalı sistemle Hamzalar'da, daha sonra imkanlar ölçüsünde Bozkır veya Konya'da okumaktadır.

Okuma yazma oranı %100 yakındır.

Ekonomi

İşsizlik nedeniyle diğer hemşerilerimiz gibi meyve-sebze işleri ve herkesin kendi ihtiyaçlarını karşıyalayabileceği kadar buğday, arpa, nohut vs. tahıl ürünleri yetiştiriciliği ile bağcılık yapılmaktadır.

Altyapı Bilgileri

Köy suyunu kendi imkanları ile kesintili olarak kapalı sistemle gidermektedir. Son yıllarda DSİ'nin çalışmaları olmuşsada genel arazi yapısı itibariyle su kaynakları azdır, skarsuyu yoktur. Bağ ve bahçe sulama işleri kuyulardan yapılmaya çalışılmaktadır. Yaz aylarında içme suyu sıkıntısı hat safhaya ulaşmaktadır.